
Maak van sparen een spel

Sparen kan vooral in het begin lastig zijn. Het grote bedrag dat je uiteindelijk wilt bereiken kan overweldigend lijken en de maanden, soms wel jaren, ernaartoe lang. Maar wat als je sparen zou kunnen omtoveren tot een spel? “Gamification’ kom je tegenwoordig overal tegen waarbij bedrijven inspelen op jouw beloningsysteem met allerlei mini-opdrachten. Met kleine ‘quests’ verdien je zichtbare voortgang en motiverende beloningen. Maar deze trucjes kun je ook gebruiken voor iets nuttigs zoals sparen. In dit blog leggen we uit hoe je van sparen een spel maakt
Wat doet ons beloningssysteem?
Ons brein beschikt over een ingenieus beloningssysteem – een netwerk van neuronen dat vooral dopamine gebruikt. Telkens wanneer we iets bereiken of een beloning krijgen, maakt ons brein dopamine aan. Dat zorgt voor een geluksgevoel, voldoening en de drang om het gedrag te herhalen.
Kort gezegd: kleine successen maken ons blij en gemotiveerd om door te gaan. Daarom werkt het goed om grote spaardoelen op te splitsen in meerdere kleine doelen, zoals ‘quests’ uit een videospel. De opstappeling van die kleine succesmomenten zorgen ervoor dat het grote doel steeds dichterbij komt.
Gamification: spelprincipes toepassen op sparen
Het gebruik van spelelementen in het dagelijks leven wordt gamification genoemd. Of het nu gaat om voortgangsbalken, badges of kleine beloningen, dit soort mechanismen spreken ons beloningssysteem aan. Een studie van het Centre for Economic Policy Research laat zelfs zien dat mensen die gebruikmaken van een gamified spaarplan gemiddeld meer sparen dan hun oorspronkelijke doel, terwijl mensen zonder gamification vaak net onder hun spaardoel blijven.
Zo spaar je op een speelse manier
Om jouw beloningssysteem actief te houden, kun je je spaardoelen opdelen in kleine, motiverende missies. We hebben eem paar praktische ideeën om gamification in jouw spaarproces te verwerken op een rij gezet.
Quests in plaats van één groot doel
Quests zijn opdrachten in videogames die spelers moeten volbrengen om beloningen te krijgen. Deel jouw grote spaardoel op in kleinere etappes. Stel: je wilt € 1.500 sparen voor een vakantie. Maak daar meerdere quests van met oplopende bedragen en geef jezelf kleine beloningen na het voltooien van elke quest. Zorg dat die beloningen bij het doel passen – dus kleine traktaties in plaats van dure uitgaven.
Bijvoorbeeld:
Level |
Quests |
Beloning |
Totale besparing |
1 |
3x €50 sparen |
Uitje naar een leuk café |
€150 |
2 |
4x €60 sparen |
Brunch met vrienden |
€390 |
3 |
5x €60 sparen |
Bioscoopbezoek |
€690 |
4 |
4x €90 sparen |
Dagje weg |
€1.050 |
5 |
6x €75 sparen |
Diner met vrienden |
€1.500 |
Maak je voortgang zichtbaar
Een voortgangsbalk werkt motiverend, omdat je letterlijk kunt zien hoe ver je al bent. Er zijn verschillende manieren om dit aan te pakken:
- Analoge methode: Teken een lege balk op papier en kleur steeds een stukje in na elke spaarmijlpaal. Hang hem op een zichtbare plek, zoals de koelkast.
- Digitale methode: Gebruik een spaarpotje waarin je met een voortgangsbalk overzicht houdt.
- Creatieve aanpak: In plaats van een balk kun je ook een pot vullen met zand of per spaardoel een puzzelstukje toevoegen aan een puzzel. Laat je creativiteit de vrije loop!
Spaarwedstrijden
Samen sparen kan ook leuk zijn. Maak met vrienden of familie een kleine ranglijst. Iedereen vult in hoe ver hij of zij met de quests is. Wie het snelst een quest afrondt, stijgt in de lijst. Dat zorgt voor een vriendelijke competitie en maakt sparen iets sociaals.
Vier de behaalde mijlpalen samen – bijvoorbeeld met een uitje als iedereen z’n doel gehaald heeft.
Houd je uiteindelijke doel in zicht
Belangrijk is om balans te houden: externe beloningen zoals badges of punten mogen je uiteindelijke spaardoel niet overschaduwen. Want: te veel externe prikkels kunnen je innerlijke motivatie ondermijnen.
Combineer dus externe motivatie met je innerlijke wens om je financiële doelen te halen. Zo blijft sparen zinvol én leuk.
Spaar jezelf naar de eindstreep
Sparen mag leuk zijn. Door samen te werken met je beloningssysteem, verzamel je beetje bij beetje succeservaringen, net als in een videospel.
Wil je ook de spaar nieuwsbrief ontvangen?
Meer blogartikelen
- Hoe ga je om met onverwachte kosten? Een gids voor financiële veerkracht
- Hoeveel zakgeld geef je vanaf welke leeftijd en waarom?
- Hoeveel kleedgeld in 2025? En is het nog wel van deze tijd?
- Wat kost een kind in 2025? Een compleet overzicht van baby tot 18 jaar
- Samenwonen en de kosten verdelen: hoe pak je dat slim aan?