Ons spaargedrag wordt gevormd door een combinatie van opvoeding, levenservaringen en persoonlijkheid. De manier waarop we over geld denken en ermee omgaan is vaak een weerspiegeling van onze diepgewortelde opvattingen en gewoonten. Deze factoren spelen een cruciale rol in hoe en waarom we sparen! In dit blog lichten we 4 verschillende soorten spaarders toe en geven voor elk type tips om (nóg) beter te sparen. Weet je na het lezen niet welk type jij bent? Dan vind je onderaan een quiz waarmee je erachter komt!

Waarom iedereen anders spaart

Onze opvoeding legt de basis voor onze financiële gewoonten. Als je ouders bijvoorbeeld het belang van sparen benadrukten, is de kans groot dat je deze gewoonte hebt overgenomen. Levenservaringen, zoals tegenslagen of onverwachte uitgaven, kunnen ons spaargedrag verder vormen. Daarnaast speelt persoonlijkheid een rol. Sommige mensen zijn van nature geneigd om te sparen, terwijl anderen liever in het moment leven en geld uitgeven.
Je voelt het vast al, er is geen 'one-size-fits-all' benadering voor sparen. Maar door inzicht te krijgen in je eigen spaartype, kun je strategieën ontwikkelen die aansluiten bij jouw unieke situatie en behoeften.

Vier verschillende spaartypes

Hieronder bespreken we vier veelvoorkomende spaartypes. Herken jij jezelf in 1 van deze types? 

1. De impulsieve spaarder

Je hebt de beste bedoelingen om te sparen, maar mist vaak consistentie. Sparen gebeurt wanneer je eraan denkt of wanneer er toevallig iets overblijft aan het einde van de maand. Spontane uitgaven zijn een (constante) valkuil.

Perspectief op geld: Geld is er om van te genieten. Je leeft in het moment en maakt je minder zorgen over de toekomst.

Sterke punten: Flexibel en in staat om te genieten van het leven zonder je te veel zorgen te maken.

Zwakke punten: Gebrek aan planning kan leiden tot financiële stress bij onverwachte uitgaven.

2. De voorzichtige planner

Je houdt van controle en hebt gedetailleerde budgetten en spaarplannen. Alle inkomsten, uitgaven en doelen hou je nauwkeurig bij- en dat zie je ook aan je spaarrekening! Hoewel dit zorgt voor financiële stabiliteit, kan het ook leiden tot een gevoel van beperking waardoor je minder geniet van je geld.

Perspectief op geld: Geld is een middel om zekerheid en stabiliteit te waarborgen.

Sterke punten: Financieel georganiseerd en voorbereid op onverwachte situaties.

Zwakke punten: Mogelijk te rigide, waardoor je het gevoel hebt dat je jezelf tekortdoet. Genieten van iets duurs (en misschien onnodigs) vind je moeilijk.

3. De big spender

Je geniet van het leven en geeft graag geld uit, maar voelt je soms schuldig omdat je weet dat sparen belangrijk is. Gelukkig is daar al het volgende uitje, etentje of vakantie waar je het schuldgevoel onder kunt begraven. Je spaargedrag is grillig en afhankelijk van je stemming.

Perspectief op geld: Geld is er om van te genieten, maar je bent je bewust van de noodzaak om te sparen.

Sterke punten: In staat om te genieten van het leven en ervaringen op te doen.

Zwakke punten: Gebrek aan consistentie en planning in sparen kan leiden tot financiële onzekerheid in de toekomst.

4. De doelgerichte spaarder

Je werkt toe naar specifieke doelen, zoals een vakantie of een nieuwe auto. Zodra je je doel hebt bereikt, stop je vaak met sparen totdat er een nieuw doel komt.

Perspectief op geld: Geld is een middel om specifieke doelen en dromen te realiseren.

Sterke punten: Gefocust en gemotiveerd door concrete doelen.

Zwakke punten: Gebrek aan langetermijnplanning kan leiden tot periodes zonder financiële groei.

→ Weet je nog niet welk type spaarder jij bent? Onderaan dit blog kun je via een quiz erachter komen welk type het dichtst bij je ligt!

Tips voor elk spaartype

Nu je jezelf misschien herkent in een van de bovenstaande types, volgen hier gerichte tips om je spaargedrag te helpen verbeteren.

Voor de impulsieve spaarder

• Automatiseer je spaargedrag: Stel een automatische overschrijving in, zodat er direct na je salarisbetaling een vast bedrag naar je spaarrekening gaat. Zo hoef je er niet over na te denken en bouw je ongemerkt een buffer op.
• Creëer een budget voor impulsaankopen: Reserveer maandelijks een klein bedrag voor spontane uitgaven. Zo kun je genieten zonder je spaardoelen in gevaar te brengen. Je kunt ook een tijdje je uitgaven bijhouden en reflecteren op waar je je geld eigenlijk beter niet aan uit had kunnen geven.
• Hou je doel voor ogen: Maak voor jezelf duidelijk wat je spaardoel is en blijf jezelf herinneren aan waar je voor spaart. Zo kun je beter verleidingen weerstaan!

Valkuil: De neiging om direct te willen genieten kan het moeilijk maken om geld opzij te zetten voor de toekomst. Door sparen automatisch te maken, verminder je de verleiding om het geld direct uit te geven.

→ Kun je wel wat begeleiding gebruiken? Misschien is een spaarchallenge iets voor jou! Lees hier hoe je in een jaar een mooi bedrag spaart en download het spaarchallenge schema.

Voor de voorzichtige planner

• Stel een fun-budget in: Reserveer een deel van je inkomen voor leuke uitgaven. Dit zorgt voor balans tussen sparen en genieten. Soms moet je jezelf gewoon trakteren!
• Evalueer je plan regelmatig: Levensomstandigheden veranderen. Houd elke drie maanden een financiële check-in om te zien of je spaardoelen nog realistisch zijn en pas ze indien nodig aan.
• Overweeg te investeren: Je kunt overwegen om een percentage van je spaargeld te investeren in bijvoorbeeld ETF's of aandelen. Dit kan helpen om je geld op de lange termijn te laten groeien en misschien zelfs leiden tot totale financiële onafhankelijkheid.

Valkuil: Te veel focus op controle kan leiden tot een gevoel van beperking. Door jezelf ruimte te geven voor plezieruitgaven, voorkom je dat sparen als een last voelt.

Voor de big spender

• Begin met kleine spaarbedragen: Je hoeft niet meteen grote bedragen opzij te zetten. Start met 5-10% van je inkomen en verhoog dit geleidelijk als je merkt dat het lukt. Automatiseer dit bedrag gelijk als je geld binnenkrijgt naar je spaarrekening.
• Gebruik de 50/30/20-regel: Verdeel je inkomen in drie delen: 50% voor vaste lasten, 30% voor leuke dingen, en 20% voor sparen en investeren. Zo kun je genieten zonder dat je financiële doelen lijden. Leer ook soms nee tegen jezelf te zeggen als je budget het niet toelaat!
• Stel concrete spaardoelen: Koppel je spaarinspanningen aan iets tastbaars, zoals een vakantie of een aankoop die je echt waardeert. Dit motiveert je om vol te houden.

Valkuil: Je kunt blijven worstelen met schuldgevoelens of ‘FOMO’ als je geen duidelijk doel hebt voor je spaargeld. Het helpt om jezelf eraan te herinneren dat sparen niet betekent dat je niet mag genieten, maar dat je meer controle hebt over je uitgaven. Ook is het dubbel genieten als je uiteindelijk je spaardoel hebt gehaald en iets kunt kopen of doen wat vroeger buiten bereik leek

Voor de doelgerichte spaarder

• Werk met meerdere spaardoelen: Stel spaarpotjes in voor verschillende doelen, zoals een vakantie, noodbuffers, of langetermijndoelen. Hierdoor blijf je gefocust en georganiseerd.
• Blijf sparen na het behalen van een doel: Zorg ervoor dat sparen een doorlopende gewoonte wordt, in plaats van iets dat je alleen doet als je een specifiek doel hebt.
• Investeer in de toekomst: Overweeg een deel van je spaargeld te beleggen of in een termijndeposito met een hogere rente te zetten. Zo groeit je geld terwijl je werkt aan nieuwe doelen

Valkuil: Zodra je een doel hebt bereikt, kan het verleidelijk zijn om te stoppen met sparen. Door automatisering en het instellen van langetermijndoelen kun je dit patroon doorbreken.

Iedereen kan sparen, maar iedereen doet het anders

Sparen en je kijk op geld is een weerspiegeling van wie je bent en hoe je naar de wereld kijkt. Je persoonlijkheid, opvoeding, en levenservaringen vormen je houding ten opzichte van geld en sparen. Elk type spaarder – impulsief, voorzichtig, een grote spender, of doelgericht – heeft zijn eigen sterke punten en uitdagingen.

Het goede nieuws is dat iedereen kan ‘leren’ sparen. Door te begrijpen welk type spaarder je bent en je strategie daarop af te stemmen, kun je het maximale uit je spaargedrag halen. Sparen is geen race, maar een persoonlijke reis. Of je nu klein begint of al grote stappen maakt, elke inspanning telt. Kies de strategie die bij jou past en maak van sparen een gewoonte die je niet alleen financieel, maar ook emotioneel sterker maakt. Begin vandaag, en kijk waar je over een jaar staat. Succes!

Wil je ook de spaar nieuwsbrief ontvangen?

Schrijf je in voor de Ayvens Bank nieuwsbrief!

Quiz: Welk type spaarder ben jij?

1. Hoe bepaal je wat je met je geld doet?

A: Ik geef uit als ik iets leuks zie.
B: Ik heb een duidelijk plan of budget en houd me eraan.
C: Ik geef uit aan dingen die me blij maken, maar voel me soms schuldig.
D: Ik geef geld uitvoor specifieke doelen.
________________________________________

2. Hoe vaak kijk je naar je bankrekening?

A: Alleen als ik me zorgen maak over mijn saldo.
B: Bijna dagelijks, ik wil controle houden.
C: Regelmatig, vooral na grotere uitgaven.
D: Maandelijks om te zien of ik mijn spaardoel bereik.
________________________________________

3. Wat is je eerste reactie als je onverwachts extra geld krijgt, zoals een bonus?

A: Leuk! Wat zal ik ermee doen?
B: Ik voeg het meteen toe aan mijn spaargeld of buffer.
C: Ik geef een deel uit en spaar de rest.
D: Perfect! Dat gaat direct naar mijn spaardoel.
________________________________________

4. Hoe voelt sparen voor jou?

A: Een beetje saai, maar ik weet dat het belangrijk is.
B: Het geeft me een gevoel van controle en rust.
C: Soms lastig, want ik wil ook genieten van het leven.
D: Motiverend, ik kijk ernaar uit om mijn doelen te halen.
________________________________________

5. Als je onverwachte kosten hebt, zoals een kapotte wasmachine, wat doe je dan?

A: Ik gebruik mijn creditcard of leen wat als ik niet genoeg heb gespaard.
B: Geen probleem, mijn buffer is hier speciaal voor bedoeld.
C: Ik voel me even gestrest, maar los het snel op.
D: Ik probeer mijn spaardoel niet aan te raken en vind een andere oplossing.
________________________________________

6. Hoeveel plezier haal je uit winkelen?

A: Winkelen is een spontane hobby van me.
B: Het is functioneel, ik koop alleen wat ik nodig heb.
C: Ik geniet ervan, maar probeer het niet te overdrijven.
D: Ik doe het zelden, tenzij ik iets nodig heb voor mijn doel.
________________________________________

7. Hoe plan je je spaardoelen?

A: Ik stel ze niet altijd, maar probeer wel iets opzij te zetten.
B: Ik maak een gedetailleerd plan en volg dit nauwgezet.
C: Ik stel doelen, maar laat ruimte voor flexibiliteit.
D: Ik werk doelgericht en focus me op één doel tegelijk.
________________________________________

8. Wanneer in de maand zet jij geld opzij?

A: Ik kijk wat er aan het eind van de maand over is en spaar dat.
B: Mijn spaargeld is gelijk weggezet zodra mijn salaris binnen is.
C: Als ik sporadisch iets overhoud, spaar ik het.
D: Ik heb al mijn spaargeld toegewezen aan potjes en verdeel het zodra mijn salaris binnen is.
________________________________________

9. Hoe belangrijk is een financiële buffer voor jou?

A: Het is handig, maar ik maak me er niet te druk over.
B: Absoluut essentieel, ik zou me zonder onveilig voelen.
C: Ik weet dat het belangrijk is, maar ik prioriteer soms andere dingen.
D: Ik werk eraan, maar het is niet mijn hoogste prioriteit.
________________________________________

10. Hoe kijk je naar de toekomst wat betreft je geld?

A: Ik leef liever in het moment. De toekomst komt later wel.
B: Ik wil zekerheid en ben goed voorbereid op wat er kan komen.
C: Ik probeer balans te vinden tussen nu genieten en later sparen.
D: Ik ben gefocust op mijn doelen en werk stap voor stap vooruit.

Score en spaartypes
Tel je antwoorden op:
• Meeste A: Je bent een impulsieve spaarder.
• Meeste B: Je bent een voorzichtige planner.
• Meeste C: Je bent een big spender.
• Meeste D: Je bent een doelgerichte spaarder.